De Aankomst

(Deventer - Groningen)

vrijdag 5 augustus 2011

Het is een bekende fietsroute: "Langs de IJssel". Links de uiterwaarden, een zeer gevarieerd landschap met oude rivierbeddingen en dijkdoorbraken, afgewisseld met begroeide boerenerven en oude boerderijtjes die door een vroegere dijkverbreding half uit de dijk oprijzen.

De grote weg loopt over de dijk, maar het fietspad ligt ernaast. Dat is jammer, maar af en toe gaat het pad er ook over en dan zie ik een afwisselend landschap. Het asfalt is vlak en met een flink briesje schuin achter maak ik flink tempo, zeker als ik ook bovenop de dijk rijd. Nederland, Rivierenland, op mijn Paris, die ik me na zo'n 1500 km echt geheel eigen gemaakt heb.

De uiterwaarden trekken aan me voorbij, Olst, Wije, Zwolle (in omgekeerde volgorde de eerste 3 letters van Zwolle). Vlak voor Zwolle sla ik linksaf een smal landweggetje in, dat me voert door een liefelijk dijkenlandschap met weilanden en waterrijke natuurgebiedjes, tot daar aan de horizon de IJsselcentrale verschijnt. Ik blijf de dijk volgen in een verrassend landelijke omgeving. Je ervaart werkelijk dat Zwolle geenszins aan de IJssel ligt. De nieuwe spoorbrug over de IJssel overspant het groene tafereel. Indrukwekkend!

Onder het spoor door, via een paar enge tunneltjes, rijd ik in een ruime boog om Het Engelse Werk heen, met links nog steeds dat prachtige uitzicht over de uiterwaarden en de rivier en aan de rechterkant het park en dáár achter weet ik de binnenstad van Zwolle. In de 80-jarige oorlog was Het Engelse Werk een strategische plek voor een bastion in de verdedigingslinie tussen de IJssel en de hoger gelegen vestingstad Zwolle. In de 19e eeuw is het park aangelegd op de plek van het bastion, in de Engelse landschapsstijl.

Het paviljoen "Het Engelse Werk" zou een mooie pauzestop zijn om van deze historische plek en het prachtige uitzicht te genieten, maar ik heb er opeens niet meer het geduld voor, merk ik. Ik wil naar huis. Nog een blik achterom: wat een schaalsprong met die nieuwe brug, maar beide lijken ze op te gaan in het landschap.

Ik zou ook moeten doorrijden naar Kampen, maar dat is toch een behoorlijk eindje om. Ik neem de route langs het Zwarte Water naar Zwartsluis. In zekere zin klopt dat ook wel met mijn reisthema, want Zwolle dankt zijn Hanzestatus niet aan de ligging aan de IJssel, maar aan het feit dat de stad via het Zwarte Water was verbonden met de Zuiderzee. Pas nadat de IJssellinie was opgeheven kon door het graven van de Willemsvaart een verbinding gemaakt worden met de IJssel. Dat was eeuwenlang door de handelsconcurrenten Deventer en Kampen tegengehouden.

Voorbij Meppel wacht mij een lange weg langs de Drentse Hoofdvaart, een van oorsprong voor ontvening gegraven kanaal. Terwijl ik mijn Italiaanse Pinarello in een rechte lijn voor de laatste tientallen kilometers door het oude veenlandschap trap (nog steeds lekker windje in de rug), komt het mij zo vertrouwde beeld plotseling in een nieuw daglicht te staan. De vergelijking met het begin van de tocht dringt zich op: de Via Postioma, de kaarsrechte door de Romeinen aangelegde weg tussen Treviso en Vicenza, die was aangelegd om de moerassen in de Veneto te ontginnen en die in de Renaissance werd gebruikt voor de verdere ontwikkeling van de streek.

Ik kijk met andere ogen naar het gestrekte lint van de Vaart: de oude rijksweg aan de ene zijde, een smallere weg aan de andere zijde, soms begeleid door bomenrijen zover het oog reikt, dan door eindeloze lintbebouwing.

De ietwat armoedige indruk die ik ervan had verandert plots in een beeld met een zekere allure. Het ruim 40 kilometer lange kanaal tussen Meppel en Assen heeft de status van een cultuurhistorisch monument met verschillende industriële erfgoeden: sluizen met sluiswachterswoningen, pompgebouwen en andere typische waterstaatsgebouwen.

Ik fiets Assen binnen over de Vaart, de monumentale kazernegebouwen begeleiden het laatste deel van de weg langs de Drentse Hoofdvaart. Na enkele merkwaardige knikken gaat de weg kilometers kaarsrecht op het torentje van de kloosterkerk Maria in Campus aan. Dat klooster moesten de Drenten in vroegere eeuwen voor straf bouwen, omdat ze het leger van de Bisschop van Utrecht in de moerassen aan de zuidrand het Oude Land hadden laten vastlopen. De enige begaanbare doorgangen werden toentertijd verdedigd door de vestingen Meppel en Coevorden.

De Vaart is in de 19e eeuw bebouwd met paleisachtige huizen, nadat Lodewijk Napoleon de nederzetting Assen tot stad van de eerste rang had uitgeroepen. De Vaart heeft nu de status van Beschermd Stadsgezicht.

Het bewuste torentje bevindt zich achter de pluk bomen

Ik wil nog een keer mijn Pinarello Paris (PP) monumentaal vastleggen: bij het motormonument van Ilona Lénard en Kas Oosterhuis dat zij in opdracht van de Stichting TT-Monument hebben ontworpen. Een symbool voor de stad Assen, waar ik geboren ben.

Nog 30 kilometer heb ik te gaan. Ik trap ze onder me vandaan met mijn trouwe Paris Palladio (PP) over de oude rijksweg, de Groningerstraatweg, die (al bijna even monumentaal) aan beide zijden geflankeerd wordt door naar elkaar toe gegroeide bomen, als een triomfboog.

Op de Grote Markt draai ik mijn laatste rituele rondje, dat voor de zoveelste keer wel door een vriendelijke passant wil worden vastgelegd.

En dan rijd ik in gedachten de laatste paar kilometers naar huis. Ik ben werkelijk een beetje sentimenteel als ik mijn nieuwe Paris over de zo bekende route van de stad naar huis fiets. Over de brug, daar schemert mijn huis al tussen de bomen door. Marja weet dat ik er aankom. De laatste bocht. Dan denk ik dat ik hallucineer: daar tegen de heg staat mijn blauwe FP5.

Dan overzie ik de situatie: verscholen achter de heg op de oprit zitten doodleuk Marja, Victor en Maarten en Marjon met een wijntje me op te wachten. "Daar is'ie!" Inderdaad, volkomen verrast over de door fietsbanden geïmproviseerde Finish.

Ik zet mijn nieuwe PP naast mijn trouwe FP.

Nawoord

Zaterdag 6 augustus

Vanmiddag heb ik mijn nieuwe fiets in vol ornaat aan Bert Belga (mijn Pinarellodealer) in Harkstede laten zien. Hij en de importeur van Pinarello Card Sports in Roosendaal hebben mijn tocht mogelijk gemaakt door het (zakelijke) contact te leggen met Pinarello in Treviso en hen te interesseren voor sponsoring van de fiets.

Bij Bert is nog een foto gemaakt voor het Dagblad van het Noorden voor bij een artikel. Zo eindigde mijn tocht zoals hij begonnen was en is de cirkel rond, zou je kunnen zeggen. 1730 kilometer in 15 fietsdagen, 3 weken onderweg.

"De jongens van Card Sports" die ik in Treviso heb ontmoet wil ik hartelijk bedanken en in het bijzonder Ton, vanwege zijn aanwezigheid bij de overhandiging van de fiets bij Pinarello en het pakket toebehoren dat hij mij overhandigde.

De 20 overnachtingen onderweg zijn mogelijk gemaakt door speciaal voor mij gereduceerde tarieven van de 14 in het reisverslag genoemde hotels en Bed & Breakfasts. Dat bood mij in ieder geval het comfort om dagelijks het weblog bij te houden, die ook te vinden is via de op de site van Fiets Magazin.

En dan is er Victor nog. Hij was mijn technische feedback tijdens de tocht, als er af en toe iets mis ging, of er iets gedaan moest worden dat met de iPad wat moeilijker gaat dan op de computer thuis. En dat deed hij met plezier en niet alleen omdat hij webdesigner is (Victor Webdesign).

Ten slotte - en zeker niet als het spreekwoordelijke ten laatste - hoop ik dat iedereen die mijn tocht - al dan niet af en toe - heeft gevolgd, er plezier aan heeft beleefd, of er zelfs nog wat van heeft opgestoken. Ik heb in ieder geval een fantastische tocht gemaakt.


Met enige aarzeling wil ik op deze plaats vermelden dat mij onderweg, toen ik al in Nederland was, het schokkende bericht bereikte van het plotselinge overlijden van Andrea Pinarello, de zoon van Giovanni en broer van Fausto. Juist de ervaring hoe familiair het bij de Pinarello's toegaat en dat ik Andrea nog heb ontmoet in Treviso, legde een zware domper op de herinneringen die ik van de dagen in Treviso heb. Op deze manier wil ik mijn deelneming betuigen aan de familie en een ieder die nauw bij Pinarello betrokken is.


(-)

Er is nog één ding dat ik moet afronden. De inspirator van mijn onderneming is (behalve de oude Giovanni Pinarello) Dirk Jan Roeleven met zijn mooie reisverhaal De nieuwe fiets. Wij hebben elkaar ontmoet tijdens de start van de Vuelta in Assen in 2009. Toen ik me had voorgenomen om vanuit Treviso ook zo'n tocht te maken en hem daarvan via een mailtje op de hoogte bracht, heb ik hem - op zijn nadrukkelijke verzoek - beloofd "de nieuwe fiets" te laten zien. DJ, ik kom er aan!

Hans Nieman

Groningen, 6 augustus 2011