zondag 17 juli 2011

Via Postioma, zondag 17 juli

Villa Emo is een must voor iedereen die in architectuur geïnteresseerd is. Naast de kenmerkende heldere en sobere architectuur van de villa, is het meest opvallende de verwevenheid van het landgoed met het landschap, waarvan de villa, door het kilometerslange lijnenspel van rechte wegen, sloten en bomenrijen, het middelpunt lijkt. Dat de villa niet alleen getuigt van de verheven status van de bewoners, maar tevens uiting was van de (agrarische) ontwikkeling van het land, blijkt uit de zijvleugels met galerijen, die het complex tot een herenboerderij maken.






















Ik heb geluk. Zondags is de villa ook 's ochtends open. Het hek is nog dicht. De enorme parkeerplaats aan de overkant (als van een stadion) is helemaal leeg. Ik denk dat er iets mis is, maar dan draait er een vrachtautotje de inrit op en stopt om het hek te openen. Ik maak er gebruik van door te vragen of ik er al in mag. Het mag en ik ben helemaal alleen op het marmeren plein voor de villa. Kippevel. Hij wil wel foto's maken terwijl ik een paar showrondjes draai. Het is toch niet te geloven!

Onder de galerij van het gebouw bevestig ik mijn fiets aan een ijzeren bloembak en doe een rondje om het gebouw om achtitectuurfoto's te maken. Ik probeer zo goed mogelijk de symmetrie en de relatie met het landschap vast te leggen.








Nog steeds niemand, ik begin te geloven dat het er allemaal voor mij is neergezet. Binnen ontmoet ik een alleraardigst meisje bij de kaartverkoop. Ik leg haar uit wat ik aan het doen ben. Haar grote donkere ogen twinkelen: fantastic! Maar fotograferen mag niet. Als ik beloof geen fresco's te fotograferen mag ik van binnen naar buiten fotografen (om de vista's vast te leggen).



Samen bekijken we mijn weblog op haar computer. Ze zal me volgen.
Palladio is beroemd geworden omdat hij een belangrijke vormgever was van een nieuwe tijd. De Renaissance rekende af met de Middeleeuwen, waarin de religie de inspiratiebron was van het leven. Men liet zich inspireren door de verworvenheden van de klassieke oudheid, vooral wat betreft kunst en wetenschap.
Kenmerkend voor de Renaissance is het opkomend Humanisme, dat uitgaat van de kracht van de mens. In de streek rond Venetië lieten (rijke) burgers villa's bouwen buiten de stad. Deze dienden niet alleen als buitenplaats om 's zomers de hete stad te ontvluchten, maar in veel gevallen werd van daaruit ook het land tot ontwikkeling gebracht. De glorie van de handel in Venetie was tanende en men zocht andere bronnen van inkomsten! Die werd gevonden in de drooglegging en ontwikkeling van het moerassige land. De villa's werden gebouwd op de hoger gelegen delen. De architectuur is gebaseerd op geometrische verhoudingen, zowel wat betreft de plattegrond als de indeling van de gevels. Ook de buitenruimte (vaak met grote tuinen en parken) werd opgenomen in het ontwerp: de lijnen lopen soms kilometers ver het landschap door.
Mijn Paris ervaar ik (met een knipoog) eveneens als het product van wetenschap en ontwerp in de lijn van Palladio. Hij verdient de troetelnaam "Palladio", maar dat gaat me nog te ver, hoewel het zou passen in de lijn van de Pinarello die ik vóór de FP5 had: dat was een "Galileo"!



Castelfranco Veneto
De buitenwijken van Castelfranco nodigen niet erg uit om een bezoek aan het stadje te brengen, maar ik heb natuurlijk al op Google Earth gezien dat je - geïnteresseerd in steden en cultuurhistorie - niet voorbij kunt gaan aan het oude centrum. Op de satellietfoto tekent zich tussen de omliggende wijken een perfect ommuurd vierkant met afgeronde hoeken af. Dat verraadt de oorsprong als een kasteel-vesting. Geheel intact gebleven, compleet met gracht en groene wal. Vanuit drie kanten geven poorten toegang tot de hoofdstraten, die op zo'n manier een T vormen in het stratenpatroon.



Precies in het midden aan de T-kruising, tegenover het stadhuis, ligt de Duomo iets terug ten opzichte van de straat met een keurig strak gazonnetje er voor. Ik zet mijn Paris zo neer dat ik hem samen met de neoklassieke voorgevel van de kathedraal in het vizier heb en er op enige afstand van kan genieten. Als ik een tijdje gezeten heb, merk ik aan het aantal mensen dat de kathedraal bezoekt, dat daarin iets bijzonders moet zijn. Jawel: een Madonna altaarstuk van de Renaissance kunstenaar Giorgione, die in Castelfranco geboren is. En wie er ook geboren blijkt te zijn is de wielrenner Alessandro Ballan, die de Ronde van Vlaanderen in 2007 en de WK van 2008 op zijn naam wist te schrijven.














































Op de SR53 kan ik weer even volop genieten van mijn nieuwe fiets; van de 'verkoelende' warmtetocht die ik fietsend teweeg breng; van het vlakke landschap, dat er hier vruchtbaar uitziet dank zij de vele irrigatiekanaaltjes en van het onderweg zijn. Aan de richting van de sloten en bomenrijen is het rechthoekige landschapspatroon uit de ontginningsperiode te herkennen.

Cittadella
Noch geen 10 kilometer verder doemt een tweede cultureel erfgoed op: Cittadella, een ronde vesting waarvan de muur (1400 m lang, 32 torens), de gracht en de wallen eveneens geheel intact gebleven zijn.



Hier zijn wèl vier poorten die vanuit alle richtingen toegang geven tot de hoofdstraten en met elkaar verbonden een perfect assenkruis vormen. Die assen lopen buiten de vesting tot ver in de omgeving door, zoals ook bij Villa Emo het geval is. Er binnen vormen ze mèt de zijstraten een gaaf dambord patroon.
Wat een belevenis is het om naar het middelpunt te fietsen, waar zich een mooi rechthoekig symmetrisch plein bevindt, omzoomd door fraaie aaneengesloten gebouwen met arcades - en te merken dat het allemaal klopt. En altijd wel iemand te vinden die een foto wil nemen terwijl ik mijn kleine rondjes rijd. Wat aardig zijn de mensen hier toch. Berlusconie is in geen velden of wegen te bekennen.




Ik verlaat Cittadella weer via de SR53, die de historische Via Postumia weer in zich opneemt. Hier maakte de oude Romeinse route een knik om vervolgens weer in een kilometerslange rechte lijn naar Vicenza te lopen. Van het historische karakter is nu niet veel meer te merken: de weg is breed en recht en ik geloof dankbaar te moeten zijn dat het zondag is, anders zou het verkeer vlak langs me heen razen; ik heb hooguit een halve meter ruimte tussen de witte lijn en de kant van de weg. Nu wijken de auto's - weliswaar met grote vaart - uit om me te passeren. Dat halve metertje heb ik niet eens bij de oversteek van de Brenta. Toch sta ik daar even stil; zet mijn Paris tegen de vangrail en klim er zelf over. Veel ruimte heb ik niet, er toetert een auto ("hé idioot, blijf hier niet staan!" - Italianen overdrijven graag). Het zicht is adembenemend: de brede, aan beide zijden door groen omzoomde rivierbedding, een meter of acht onder me twee trage stroompjes die in dit droge seizoen resteren van wat 's winters een woeste rivier moet zijn, getuige de uitgesleten grindbodem. Ik mijmer over de rol die deze rivier gespeeld heeft bij de irrigatie en ontwikkeling van de delta Veneto. Meerdere villa's zoals Emo staan op de oevers van deze en andere rivieren en beken.



Vlak voor Vicenza wordt de weg haast mistroostig: breed, leeg, bedrijven aan weerszijden, een snackwagen langs de kant (Amerika?). Als ik een foto wil maken vliegt de boze ondernemer van de snackcar op me af: "Nessuna foto!" Als ik net doe of ik het niet begijp: "No Pictures, no Pictures!" er ontstaat bijna een ruzie, want ik begrijp zijn opwinding niet. Dan opeens wordt het me duidelijk: het nummerbord van z'n wagen mag niet gefotografeerd worden. Verwoed wil hij alle foto's zien die ik vandaag genomen heb, hij gelooft me niet dat ik de foto nog niet genomen had. Pas als hij alle Emo-foto's en de Brenta als laatste heeft gezien, ontdooit hij en als ik hem dan vertel waarom ik de foto wilde maken worden we nog friends.



Ik stop even met het verslag, het wordt te veel. Het was een enerverende dag. Morgen verder.

8 opmerkingen:

  1. hallo Hans,

    je hebt vandaag veel cultuurhistorie en architectuur opgesnoven,erg interessant. Ondanks Berlusconi een rijk land. Maar als wielrenner ben ik ook geïnteresseerd in:'Heb heb je ook nog km.'s gedraaid en hoe ging dat?
    Ben ook benieuwd naar de foto's die van jou zijn gemaakt: Heb je willekeurige passanten gevraagd?

    Met een wielergroet en een knipoog naar Italië

    Leo hardus

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hallo Hans. Geweldig deze fietstocht. Wanneer en waar schrijf je je blog? Doe je dat in de pauzes op een terrasje? Of ´s avonds in het hotel ? En wat als je daar geen internet heb? Ilona en ik krijgen alweer veel zin om een wereldtour te plannen, maar ik denk niet dat wij gaan fietsen. Hoe vaak stop je op zo´n dag? Moet je iedere dag je van tevoren geplande einddoel halen? Ben benieuwd of je nog andere mooie dingen tegenkomt behalve de klassieken, die natuurlijk onweerstaanbaar mooi zijn. Groeten, Kas en Ilona, we blijven je volgen.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Leo,
    Leuk dat je me zo intensief volgt. Het spijt me (en hierbij aan alle volgers die meer fietsplezier willen), maar de cultuurdichtheid is zo groot hier, dat het van fietsen nauwelijks komt. Vandaag was het 52 km, een fluitje van een cent. Overmorgen naar Verona is al niet beter. Daarna gaat het beginnen.
    Nog even doorzetten.
    Hans

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hoi Hans,

    Je eerste 3 reisverslagen lezen heerlijk weg! Dus dat belooft veel goeds voor het vervolgtraject. Zal me de nodige tijd kosten om het bij te gaan houden, maar da’s absoluut geen straf! ;-)
    Ik vind het erg leuk om jou zo enthousiast te zien en daardoor te lezen over de stedenbouwkundige voorbeelden die jij me zo vaak hebt uitgelegd. Prachtig…..
    Evenals je fiets en outfit trouwens.
    Ik wens je nog heel veel plezier op je tocht en hou je haaks.

    Groeten Ties

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ha die Hans,

    Nu al prachtige enthousiaste verhalen.
    Heerlijk om te lezen en zo een beetje bij je te zijn en je te volgen.
    Wat is internet toch geweldig...

    Veel plezier op je verdere tocht met je geweldige blitse fiets!

    liefs,
    Nieske

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Hallo Hans, sinds vandaag weet ik ook wie Cadel Evans is, groeten uit Nagymaros van Kas en Ilona

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hallo Hans!!! I'm Ilaria... the girl who works in Villa Emo!!! Thanks to come again in Villa Emo today!!! I was happy to see you again!!! I put your blog in our fan page in facebook "Fondazione Villa Emo e Antico Brolo" so other people can read about you fantastic tour and andventures!!!!! Good luck for everything!!!! And if you a day will come again in Italy remember us!!!! Bye Bye
    Ilaria

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Ilaria .. I am ashamed that I have not answered you on my blog in 2011(!) A lot has happened since then. My wife Marja died a year later, after a long illness. You may remember that I was with you in 2015 unexpectedly with my new girlfriend Hannelies. We had one of the most beautiful nights in Bergamo! I'm preparing a new bike-ride to Rome in May. On the way back I will pass through Bergamo. I’ll do my best to enter Villa Emo. Really hope to see you.. Bye bye, Hans

      Verwijderen